تبادل
لینک هوشمند
نکات مهم در مداحی و مرثیه‌خوانی
الف) ارزش مداحی از منظر مبارک اهل‌بیت(علیه‌السلام)
در این بخش علاوه بر نقل چند روایت در باب مداحی و مرثیه‌سرایی به نکاتی آسیب‌شناسانه در این زمینه اشاره می‌نماییم که حائز اهمیت است و رعایت این نکات بر غنا و معنویت مجلس می‌افزاید.
امام صادق علیه‌السّلام به جعفربن عفان فرمود:
هیچکس نیست که درباره حسین علیه‌السّلام شعرى بسراید و بگرید و با آن بگریاند مگر آن‌که خداوند، بهشت را بر او واجب می‌کند و او را می آمرزد. (رجال شیخ طوسى، ص 289)
قال الصّادق علیه‌السّلام: مَنْ قالَ فینا بَیْتَ شِعْرٍ بَنَى اللّهُ لَهُ بَیْتاً فىِ الْجَنَّةِ.
امام صادق علیه‌السّلام: هر کس در راه ما و براى ما یک بیت شعر بسراید، خداوند براى او خانه‌اى در بهشت، بنا می‌کند.(وسائل‌الشیعه، ج 10، ص 467)
قال الصّادق علیه‌السّلام: اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى جَعَلَ فىِ النّاسِ مَنْ یَفِدُ اِلَیْنا وَ یَمْدَحُنا وَ یَرْثى لَنا.
امام صادق علیه‌السّلام فرمود: خدا را سپاس که در میان مردم، کسانى را قرار داد که به سوى ما می‌آیند و بر ما وارد می‌شوند و ما را مدح و مرثیه می‌گویند. (وسائل‌الشیعه ، ج 10، ص 469)
ب) مداحی از منظر مقام معظم رهبری(توصیه‌ها)
1. اولِ مداحی قدری نصیحت کنید یا به‌جای نصایح معارف اسلامی و مناقب اهل بیت علیهم‌السلام را بیان کنید.
2. خودتان را پالایش درونی کنید، همة ما احتیاج داریم و من به این پالایش بیشتر از شما احتیاج دارم.
3. مداحی ادامة راه ستایشگران برجسته اهل بیت در دوران اختناق اموی و عباسی است. قضیه، فقط قضیة شعرخوانی نیست، بلکه مساله، مسالة پراکندن مدایح و فضایل و حقایق در قالبی است که برای همة شنوندگان، قابل فهم و درک و در دل آنها دارای تأثیر است.
4. اگر مداحی بتواند یک شعر خوب را که دارای مضمون و محتوای خوبی باشد، با صدای خوبی بخواند، این خدمت بزرگی است.
5. شما پیوند عاطفی مردم با ائمه (علیهم‌السلام) را حفظ کنید که یک بخش آن هم مسائل اخلاقی است.
6. به اعتقاد بنده، مجالس عزاداری حسینی(علیه‌السلام) باید از سه ویژگی برخوردار باشد: زیاد شدن محبت اهل بیت (علیهم‌السلام)، ایجاد معرفت بیشتر، تقویت معارف دینی.
7. بروید اشعار قوی فارسی را در کتابهای گوناگون پیدا کنید و آنهایی را که برای تفهیم مفاهیم و عقاید و اخلاق اسلامی و یا بینش سیاسی و یا هر آنچه که امروز جامعة اسلامی به آن نیاز دارد مناسب است، برگزینید و بیاورید در محافل بخوانید.
8. یکی از چیزهایی که باید در این اشعار باشد، عبارت از مفاهیم بلند اسلامی- مثلاً در باب توحید و نبوت است. بهترین اشعار قدما در باب توحید و نبوت، همین مداحی است که شعرای بزرگ ما در مقدمة دیوانها و مثنویهایشان ذکر کرده‌اند.
9. شما مداحان امتیازتان بر گوینده نثر این است که برای تفهیم و القای مطلب، از دو هنر- هنر شعر و هنر خوانندگی- استفاده می‌کنید. این دو چیز مهمی است. البته خوانندگی در مقام مدح هم هنر خاصی است. معنایش هم فقط صدای خوب نیست. این هنر را باید یاد گرفت.
10. بدانید که مداحی و ستایشگری ائمه (علیهم‌السلام) در حقیقت ستایشگری نیکی و معنویت و جهاد است، ستایشگری خورشید امامت و ولایت، خورشید حقیقتی که سعی شد آن را بپوشانند، اما همین زبانهای گویا نگذاشتند.
ج) ویژگی‌های مداحی مطلوب
1. محتوای اشعار، باید از متانت، دقت، اعتبار و استناد برخوردار باشد و از سخنان سست و بی‌مدرک، یا دروغ و مطالب ضعیف و گاهی وهن‌آمیز، نسبت به معصومین «علیهم‌السلام» به‌شدت پرهیز شود.
2. از آن‌جا که اشعار مدح و مرثیه، عامل انتقال فرهنگ است، باید سطح آن بالا و ارزشمند، پرمغز و عمیق باشد تا بتواند در جامعه اسلامی و هواداران امامان (علیه‌السلام) بینش و آگاهی ژرفی در فهم و درک آنان ایجاد نماید.
3. اشعار در عین این‌که باید استوار و محکم باشد، نباید بدان‌گونه پیچیده و غامض باشد که برای شنوندگان و خوانندگان، گویایی و رسایی خود را از دست بدهد و نتواند با عموم مردم ارتباط برقرار نماید.
4. به بهانه دینی و مذهبی بودن اشعار، نباید اجازه داد تا شعرهای ضعیف و سست و فاقد قوت ادبی و صلاحیت شعری رواج یابد.
5. شاعران باید با درک اهمیّت و والاییشان و منزلت خویش، در اندازه مطلوب، خلوص، تقوا، ثبات قدم، عقیده و عشق والایی به امامان «علیهم‌السلام» باشند.
6. شاعران اهل بیت «علیهم‌السلام» باید همواره با توجّه به زمان، مکان، شرایط، رسالت اجتماعی و تعهد شیعی خود را به اثبات رسانند و سروده‌هایشان دارای پیام و جهت باشد.
7. شاعران باید اهل مطالعه متون و منابع باشند، شور و شعور را در اشعار خویش درآمیزند و شعرهای پربار و مایه‌دار بسرایند.
8. تأکید می‌شود در بین قرائت فرازهای زیارت عاشورا و ادعیه‌ای که از امام معصوم(علیه‌السلام) نقل است از مداحی یا خواندن روضه پرهیز شود .(ذکر مصیبت و مداحی در ابتدا یا در پایان متن زیارت‌نامه یا ادعیه بیان شود.)
در زمینه مداحی و مرثیه‌سرایی منابع معتبری وجود دارد که به منظور آگاهی و مطالعة علاقه‌مندان به تعدادی از آنها اشاره می‌شود (گرچه پرداختن به این موضوع و گزینش آثار مناسب به مطالعه و تحقیق جدی نیاز دارد.)
نظرات شما عزیزان:
.: Weblog Themes By Pichak :.
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
